Η σχέση του θεάτρου με το ανάκτορο στους Ελληνιστικούς χρόνους

  • Μιλιδάκης Μιχάλης Υπουργείο Πολιτισμού της Ελλάδας - Εφορεία Αρχαιοτήτων Χανίων
Palabras clave: Θέατρο, ελληνιστικά βασίλεια, αγορά, ανάκτορο, μοναρχία, Βεργίνα, Πέργαμος, Αλεξάνδρεια

Resumen

Το θέατρο ως χώρος συγκεντρώσεων κάλυπτε τις λειτουργικές ανάγκες της αρχαίας πόλης. Για αυτόν το λόγο κατασκευαζόταν σε άμεση ή έμμεση σχέση με το δημόσιο κέντρο. Σε μοναρχικό περιβάλλον συνδέθηκε με το ανάκτορο για να εξυπηρετήσει τους σκοπούς του θεσμού της βασιλείας. Η σταδιακή ανάπτυξη αυτής της σχέσης παρατηρείται στις περιπτώσεις της Βεργίνας, της Περγάμου και της Αλεξάνδρειας στην αίγυπτο.

Citas

ΑΝΔΡΟΝΙΚΟΣ, Μ. - ΜΑΚΑΡΟΝΑΣ, Ξ. - ΜΟΥΤΣΟΠΟΥΛΟ, Β. - ΜΠΑΚΑΛΑΚΗΣ, Γ. (1961): Το Ανάκτορο

της Βεργίνας, Δημοσιεύματα της Υπηρεσίας Αρχαιοτήτων και Αναστηλώσεως, Αθήνα.

ΑΝΔΡΟΝΙΚΟΣ, Μ. - ΔΡΟΓΟΥ, Σ. - ΦΑΚΑλΑΡΗΗ, Π. - ΣΑΑΤΣΟΓΛΟΥ-ΠΑΛΙΑΔΕΛΗ, Χ. - ΤΣΙΓΑΡΙΔΑ, Μ. (1989): «Ανασκαφή Βεργίνας», ΠΑΕ 1989: 185-198.

AUSSERSON, P. - SCHEFOLD, K. (1973): Ερέτρια. Αρχαιολογικός Οδηγός, μετάφραση: ΘΕΜΕΛΗΣ, Π., Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Αναστηλώσεων, Αθήνα.

BEAN, G. (1966): Aegean Turkey, an Archaeological Guide, Ernest Benn Limited, London.

BIEBER, M. (1961): The History of the Greek and Roman Theater, Princeton University Press, Princeton, N. J.

CARTLEDGE, P. (2012): «“Θεατρικά έργα με βάθος”: το θέατρο ως διαδικασία στη ζωή των πολιτών της αρχαίας Ελλάδας», στο: Οδηγός για την αρχαία ελληνική τραγωδία, επιμέλεια: EASTERLING, P. E., Πανεπιστημιακές Eκδόσεις Kήτης, Ηράκλειο.

COURBY F. - PICARD, C. (1924): Recherches Archèologiques à Stratos d’ Acarnanie, Fouilles de l’ ecole Française d’ Athènes, E. de Boccard, Paris.

ΓΩΓΟΣ, Σ. (2005): Το αρχαίο θέατρο του Διονύσου, Μίλητος, Αθήνα.

DAVIES, J., K. (1995): «The Fourth Century Crisis: What Crisis?», στο: Die athenische Demokratie im 4 Jahrhundert v. Chr., Vollendung oder Verfall einer Verfassungform? Akten eines Symposiums 3-7 august 1992 Bellagio, επιμέλεια: EDER, W., Franz Steiner Verlag, Stuttgart, 29-36.

DOVER, K., J. (2010): Η Κωμωδία του Αριστοφάνη, μετάφραση: ΚΑΚΡΙΔΗΣ, Φ. Ι., Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα.

ΔΡΟΜΑΖΟΣ, Σ. (1990): Αρχαίο Δράμα. Αναλύσεις, Κέδρος, Αθήνα.

ΔΡΟΥΓΟΥ, Σ. (1989): «Το αρχαίο θέατρο της Βεργίνας και ο περιβάλλων χώρος του», ΑΕΜΘ 3: 13-20.

DROUGOU, S. (1997): «Das antike Theater von Vergina. Bemerkungen zu Gestalt und Funktion des Theaters in der antiken Hauptstadt Makedoniens», AM 112: 281-305.

ΔΡΟΥΓΟΥ, Σ. (1999): Το αρχαίο θέατροτης Βεργίνας. Το θέατρο στην αρχαία Μακεδονία, University Studio Press, Θεσσαλονίκη.

ΔΡΟΥΓΟΥ, Σ. (2005): Βεργίνα. Τα πήλινα αγγεία της Μεγάλης Τούμπας, Βιβλιοθήκη της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εεταιρείας αρ. 237, Αθήνα.

ΔΡΟΥΓΟΥ, Σ. - ΚΑΛΛΙΝΗ, Χ. (2014-2015): «Βεργίνα. Το θέατρο των Αιγών. Νέες παρατηρήσεις και ευρήματα από την παλιά ανασκαφή», ΑΔ 69-70 (α΄): 491-542.

ΔΡΟΥΓΟΥ, Σ.(2017): «Το θέατρο στο βασίλειο της αρχαίας Μακεδονίας», Logeion 7: 86-107.

EASTERLING, P. E. - KNOX, B. M. W. (2013): Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Λογοτεχνίας, μετάφραση: ΚΟΝΟΜΗ, Μ., Παπαδήμα, Αθήνα.

EMPEREUR, J. Y. (1998): Alexandria Rediscovered, British Museum Press, London.

GEBHARD,Ee. (1988): «Ruler’s use of Theaters in the Greek and Roman World», Πρακτικά ΧΙΙ Συνεδρίου Κλασικής Αρχαιολογίας, Αθήνα 4-10 Σεπτεμβρίου 1983, τόμος Δ΄, Αθήνα, 65-69.

GLOTZ, G. (1994): Η ελληνική «πόλις», μετάφραση: ΣΑΚΕΛΛΙΑΡΟΥ, Α., Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα.

GREEN, J. R. (1994): Theater in Ancient Greek Society, Routledge, London.

HAIGH, A. E. (1907): The Attic Theater, Clarendon Press, Oxford.

HAMMOND, M. (1972): The City in the Ancient World, Harvard University Press, Cambridge, Mass.

HOEPFNER, W. - SCHWANDNER, L. (1994): Haus und Stadt im klassischen Griechenland, Deutscher Kunstverlag, Munich.

KARAΓEΩRΓAKΗ, S. (2011): Θρησκεία και πολιτική. Η προπαγάνδα των Πτολεμαίων από τις αρχές του 3ου ως

τα μέσα του 2ου αι. π. Χ., Διδακτορική Διατριβή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης - Τμήμα Θεολογίας, Θεσσαλονίκη.

KANTA, A. (2013): Minoan Crete and the origins of ancient Greek theatre, Ίτανος, Herakleion.

KRISTER, H. (1935): «Nemea», RE XVIi 2: 2324.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΚΟΗ, Ι. (2005-2006): «Το κωμικό θέατρο από τον 4ο αι. π. Χ. στην ελληνιστική περίοδο. Εξελικτικές τάσεις και συνθήκες παραγωγής», Επιστημονική Επετηρίς της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών 37: 47-102.

LANCKORONSKI,K. - NIEMANN,G. - PETERSEN, E. (1892): Städte Pamphyliens und Pisidiens IIi,Tempsky F., Wien.

LAUTER, H. (1986): Die Architektur des Hellenismus, Wissenschaftliche Buchgesellschaft, Darmstadt.

MCDONaLD, W. A. (1943): The Political Meeting Places of the Greeks, Johns Hopkins Press, Baltimore.

ΜΑΞΙΜΟΣ, Π. (1998): Αρχαία ελληνικά θέατρα. 2500 χρόνια φως και πνεύμα, Χριστάκης Αθήνα.

MARTIENSSEN, R. D. (1968): The Idea of Space in Greek Architecture, Witwatersrand university Press, Johannesburg.

ΜΙΛΙΔΑΚΗΗ, Μ. (2001): Το θέατρο σε σχέση με την πολεοδομία και τις λειτουργίες της αρχαίας πόλης κατά τους

ελληνιστικούς χρόνους, Μεταπτυχιακή Διπλωματική εργασία, αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης - Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Θεσσαλονίκη.

MITSOPOULOS-LEON, V. (1984): «Zur Verehrung des Dionysos in Elis», ΑΜ 99: 275-290.

ΜΠΟΣΝΑΚΗΣ, Δ. - ΓKAΓKTΖΗΣ, Δ. - LEUGE, J. - ΣΤΕΦΩΣΗ, Μ. (1996): Αρχαία θέατρα,… θέατρα θέας άξια, Ίτανος, Ηράκλειο.

NIELSEN, I. (1994): Hellenistic Palaces, Aarhus University Press, Aarhus.

NIELSEN, I. (1996):«Oriental Models for Hellenistic Palaces», στο: Basileia. Die Paläste der hellenistischen Könige,

Internationales Symposium in Berlin vom 16.12.1992 - 20.12.1992, επιμέλεια: HOEPFNER, W. - BRANDS, G., Verlag Philipp von Zabern, Mainz am Rhein, 209-212.

NIELSEN, I. (1997): «Royal Palaces and Type of Monarchy: Do the Hellenistic Palaces reflect the Status of the King?», Hephaistos 15: 137-161.

ΝΤΟΚΑΣ, Α. (1990): Ελληνιστικός πολιτισμός, Εστία, Αθήνα.

PRICE, S. R. F. (2006): “Ptolemaia”, στο: Brill’s New Pauly, Antiquity volumes edited by: Hubert CANCIK and Helmuth SCHNEIDER, English Edition by: Christine F. SALAZAR, Classical Tradition volumes edited by: Manfred LANDFESTER, English Edition by: Francis G. GENTRY. Consulted online on 24 october 2020 <http://dx.doi.org/10.1163/1574-9347_bnp_e1012870> First published online: 2006. First print edition: 9789004122598, 20110510.

POLLITT, J. J. (1994): Η τέχνη στην ελληνιστική εποχή, μετάφραση: ΓΚΑΖΗ, Α., Παπαδήμα, Αθήνα.

RADT, W. (1988): Pergamon, Geschichte und Bauten, Funde und Erforschung einer antiken Metropole, DuMont, Köln.

ROSSETTO, C. - SARTORIO, P. (1996): Teatri Greci e’ Romani III, Seat, Roma.

ΣΑΑΑΨΣΟΓΛΟΥ-ΠΑΛΙΑΔΕΛΗ, Χρ. (2018): «Η βασιλική παρουσία στις Αιγές. Παλαιά και νέα ευρήματα της ανασκαφής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης», Θέματα Αρχαιολογίας 2.3: 372-387.

SCHENK, G. (1993): «Stadtentwinklung und Stadtbegrenzung», στο: Die griechische Polis. Architektur und Politik. Herausgegeben von W. HOEPFNER und G. ZIMMER. Schriften des Seminars für klassische Archäologie der Freien Universität Berlin, Ernst Wasmuth Verlag, Tübingen: 17-32.

SCHNEIDER, K. (1967): Kulturgeschichte des Hellenismus I, Beck, München.

SCHNEIDER, K. (1969): Kulturgeschichte des Hellenismus II, Beck, München.

SONNE, W. (1993): «Der politische Aspekt von Architektur», στο: Die griechische Polis. Architektur und Politik. Herausgegeben von W. HOEPFNER und G. ZIMMER. Schriften des Seminars für klassische Archäologie der Freien Universität Berlin, Ernst Wasmuth Verlag, Tübingen: 11-16.

ΣΤΕΦΑΝΗΣ, Ι. (1988): Διονυσιακοί τεχνίται, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο.

TARN, W. W. (1930): Hellenistic Civilization, Arnold, London.

THOMPSON, D. (1973): Ptolemaic Oinochoai and Portraits in Faience. Aspects of the Ruler Cult, Oxford University Press, Oxford.

ΧΑΝΙΩΤΗΣ, Α. (2003): «Το αναμφισβήτητο της εξουσίας και η αμφισβήτηση του εξουσιαστή στην ελληνική αρχαιότητα», στο: Αμφισβήτηση της εξουσίας, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Αθήνα, 9-33.

ΧΑΝΙΩΤΗΣ, Α. (2009): Θεατρικότητα και δημόσιος βίος στον ελληνιστικό κόσμο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο.

ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Π. (1997): Ελληνικές πόλεις στην Ανατολή.Ιδρύσεις του Αλεξάνδρου και πόλεις των Διαδόχων», στο: Αλέξανδρος και η Ανατολή, Οργανισμός Πολιτιστικής Πρωτεύουσαςτης Ευρώπης «Θεσσαλονίκη 1997», Θεσσαλονίκη, 79-85.

WYCHERLEY, R. E. (1962): How the Greeks Built Cities, Macmillan, London.

Publicado
2020-12-15
Cómo citar
ΜιχάληςΜιλιδάκης. 2020. Η σχέση του θεάτρου με το ανάκτορο στους Ελληνιστικούς χρόνους. Fortunatae, n.º 32 (diciembre), 459-72. https://doi.org/10.25145/j.fortunat.2020.32.30.
Sección
Artículos